Rusçayı yabancı dil olarak kullanabilme düzeyleri ve onları denetleme. Biri iyi veya fena dili kullandığı bazen söyleriz. Bu ne demek? Bu sözler ne anlamına gelir? Dili kullanmasına yaklaşım sistemleştirilebilir misin? 40 yıldan daha erken Avrupa ülkelerinin bilirkişiler, her yabancı dil öğretmeye ve öğrenci tarafından öğrenilen yatkınlıkları değerlendirmeye standart yaklaşımı oluşturmak için çalışmaya başladı [1].
Temel mesele, yabancı dil öğretme programlarını ve yöntemlerini değil öğrenci tarafından alınan yatkınlıklarını tanımaktır. Cari dil bilmesini ve meharetleri değerlendirmek için dil öğrenenler, eğitimi düzeylerine göre üç gruba ayırma basit bir yaklaşımı önerildi: başlayıcı dil kullanıcı (А), özerk kullanıcı (B), tecrübeli kullanıcı (С). Her grup iki alt grupa (1 ve 2) ayırılıp dil kullanabilme düzeyi A1'den C2'e iyileşir.
Dil yatkınlıkları kullanabilme düzeyini farketmek ve kaydetmek yetenekli olmak için, konuşmayı ve yazmayı anlama yatkınlıkları, diyalog ve monolog şeklinde konuşma yatkınlıkları, yazılı olarak anlatma yatkınlıklarına ayırılabilen her düzey için maharet (kabiliyet) tasviri bir ıskala geliştirildi. Yukarıda ifade edilen yaklaşımı içeren Avrupa Konseyinin Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Sınıflandırılması ("Common European Framework of Reference: Learning, Teaching, Assessment") adlı belgenin CEFR kısaltmasıdır; onu geliştirdiği örgütün adı ALTE'dir [2].
2001'den beri Avrupa Birliği Konseyi, dil kabiliyeti değerlendirme milli sistemleri oluşturmak için CEFR kullanılmasını tavsiye etti. Önce geçerli olan ve şimdi oluşturulan birçok ülkenin test sistemleri, dayanak ıskalası olarak А1-С2 CEFR ıskalasına atıf yapar (mesela IELTS [3] veya HSK [4] düzeylerinin uygunluğuna bakınız).
2014'te Rusya Federasyonu Eğitim ve Bilim Bakanlığı, CEFR ile uyumlaştırılan Rusçayı yabancı dil olarak kullanabilme düzeyleri ve uygun talepleri (Cetveline bakınız) onayladı ([5] eke bakınız).
| Rusçayı Kullanabilme düzeyleri | Testin kısaltılmış adı | Avrupa düzey sistemi (CEFR) | Sözlük hacimi (aktif) | Sözlük hacimi (pasif) | Sertifika geçerlilik süresi |
| Basit | ТЭУ | А1 | 780 | - | 5 yıl |
| Göçmen işçilerin temel | ТБУм | А1 | 850 | - | 5 yıl |
| Temel | ТБУ | A2 | 1300 | - | süresiz |
| İlk | ТРКИ-I | B1 | 2300 | - | süresiz |
| İkinci | ТРКИ-II | B2 | 6000 | 10000 | süresiz |
| Üçüncü | ТРКИ-III | C1 | 7000 | 12000 | süresiz |
| Dördüncü | ТРКИ-IV | C2 | 8000 | 20000 | süresiz |
Yabancı dil olarak Rusça resmi test sınavı sertifikası formu ve bu sertifikanın verilmesi düzeni de onaylandı [6] (1. resime bakınız). ТЭУ ve ТБУМ düzeyleri sertifikalarının geçerlilik süresi 5 yıl ile sınırlanır. Başka düzeyler için sertifikaların geçerliliği süresizdir.
1. resim: Rusça resmi test sınavı sertifikası örneği
Önemli bir yenilik, kısaltmış olarak ТБУМ denilen, А1 CEFR düzeyine uygun göçmen işçilerin temel düzeyi oldu. Bu, 1. Ocak 2015 tarihinden beri, patent izninin, geçici oturma izninin veya oturma belgesinin işlemi yapmak isteyen yabancılar için Rusça zorunlu sınav koyulduğuyla bağlıdır. Bu talep, 20. Nisan 2014 tarihli 74-ФЗ sayılı Rusya Federasyonunda yabancıların hukuki durumu yasasında değişiklikler yapması yasasıyla koyuldu [7].
Yabancı dil olarak Rusça test sınavına bütün hazırlık görenlere sınavı başarıyla verip yeni sertifikayı almayı dileriz!
- http://www.coe.int/t/dg4/linguistic/Source/Framework_EN.pdf
- https://en.wikipedia.org/wiki/Association_of_Language_Testers_in_Europe
- https://en.wikipedia.org/wiki/IELTS#mediaviewer/File:IELTSandEnglish_Tests_Compare.png
- https://en.wikipedia.org/wiki/Hanyu_Shuiping_Kaoshi
- Приказ об утверждении уровней владения русским языком (Rusçayı kullanabilme düzeylerini onaylama emri)
- Приказ об утверждении формы,порядка выдачи сертификата (Sertifikanın formu ver verilme düzeni onaylama emri)
- О правовом положении иностранных граждан в Российской Федерации (Rusya Federasyonunda yabancıların hukuki durumu)
